اورامانات در برابر دیده جهانیان - وبلاگ ساعت فانتزی

به گزارش وبلاگ ساعت فانتزی، فرحناز چراغی - کرمانشاه- خبرنگار: این روزها خبرهای زیادی در رابطه با ثبت جهانی اورامانات شنیده می گردد و قرار است پیش نویس پرونده ثبت جهانی اورامانات به زودی به یونسکو ارسال گردد.

اورامان یکی از مناطق خوش آب و هوای گردشگری است که تعامل انسان با طبیعت در آن به خوبی مشهود است. ظرفیت بالای منطقه موجب شده پرونده ثبت دنیای آن با اهداف مختلفی باز و پیگیری گردد. با ثبت دنیای اورامانات این منطقه به عنوان یک تاریخ و طبیعت بی نظیر معرفی خواهد شد و کشورهای امضانماینده قرارداد یونسکو را موظف به حفاظت، صیانت، توسعه و پایداری این منطقه خواهد نمود.

مدیر پایگاه منظر فرهنگی تاریخی اورامانات در گفت وگو با وبلاگ ساعت فانتزی می گوید: ثبت دنیای محدوده جغرافیایی اورامان در 2 استان کردستان و کرمانشاه در حال اجرا است که باید مطالعات یکپارچه و یکسانی برای آن تعریف گردد. کارهای این 2 استان در محدوده منطقه نیز باید همزمان و همسو انجام گردد. در کردستان نزدیک 2 سال است که کارهای ثبت دنیای آغاز شده و همچنان در حال اجرا است. در کرمانشاه نیز انتظار می رفت این کارها هم راستا با استان کردستان انجام گردد که به دلایلی انجام نشد. بعد از حضور دکتر قادری، مدیرکل میراث کرمانشاه، سیاست بر این شد که مدیریت منطقه یکپارچه گردد.

پیغام طالب نیا می افزاید: از اردیبهشت ماه مطالعات و تحقیقات برای ثبت در کرمانشاه آغاز شد و در این جا ظرف کمتر از 5 ماه به نتیجه رسید. وی اضافه می نماید: اطلاعات لازم در منطقه اورامانات در محدوده کرمانشاه را به دفتر ثبت دنیای دادیم که نشان دهیم کارها در یک رنج اجرا شده است. مدیر پایگاه منظر فرهنگی تاریخی اورامانات ادامه می دهد: 12 بافت روستایی را در منطقه شناسایی و کار مطالعاتی آن را آغاز کردیم.

روستای شرکان، داریان، هجیج، نروی، زردویی، تین، سپید آب، در شهرستان پاوه و قلعه جی، شالگی، کلاش در جوانرود و روستای بش نوخاص در ثلاث باباجانی هستند. از این تعداد 6 روستای نروی، بشه نوخاص، هجیج، شرکان، داریان، نجار را به ثبت ملی رساندیم و بقیه روستاها نیز تا یک ماه دیگر به ثبت ملی خواهند رسید. چون ثبت بودن آنها نقطه قوتی برای ثبت دنیای است. بنابراین برای حفاظت و مدیریت آنها احتیاج است که ثبت ملی گردد.

• کم و کاستی ها برای اجرای طرح

مدیر پایگاه منظر فرهنگی تاریخی اورامانات اضافه می نماید: در زمینه مطالعاتی نیز تاکنون توانسته ایم دفتر ثبت دنیای را قانع کنیم. تنها کم و کاستی نقشه های روستاهاست که تیم نقشه برداری را فرستادیم و به صورت شبانه روزی در حال اجرا کارند. برای انجام این کار یک مهلت 10 روزه گرفته ایم. نقشه برداری پروسه ای زمان بر است و کوشش می کنیم در این مدت کوتاه نقشه برداری ها به اتمام برسد.

طالب نیا خبر از ارسال پیش نویس منطقه اورامانات به یونسکو می دهد و می افزاید: با توجه به پیگیری های مسئولان استان پیش نویس پرونده اورامانات تا شهریور برای سازمان یونسکو ارسال می گردد. وی می گوید: اگر مسئله ای در جهت ثبت دنیای اورامانت پیش نیاید و نقشه ها سر وقت آماده گردد، اورامانات صندلی دنیای پیدا می نماید. مدیر پایگاه منظر فرهنگی تاریخی اورامانات اضافه می نماید: ثبت اورامانات یکی از سخت ترین پروژه های ثبت دنیای در کشور است و مهم ترین پرونده آن است. در کشور 24 اثر ثبت دنیای شده در یونسکو داریم و مهم ترین پرونده همین ثبت دنیای اورامانات است، چراکه در این پرونده با یک فرهنگ زنده، یک پهنه جغرافیایی زنده روبه رو هستیم. در این پرونده به دنبال ثبت تعامل انسان با طبیعت هستیم که این موضوع کار را سخت ساخته است.

وی با بیان این که با ثبت دنیای منطقه اعتبارات ویژه به منطقه اختصاص داده می گردد، می گوید: با ثبت دنیای منطقه مدیریت آن دنیای پیدا می نماید. یعنی منطقه از مدیریت محلی، استانی و کشوری خارج می گردد. ساماندهی، توسعه گردشگری و توسعه صنایع دستی و گردشگری که ختم به توسعه منطقه می گردد. حدود 160 کشور پای معاهده ثبت دنیای اورامان را امضا می نمایند، یعنی آن 160 کشور که صاحب آن اثر هستند هنگام جنگ و دیگر حوادث موظفند از آن منطقه حفاظت نمایند.

وی اضافه می نماید: گردشگران دنیای برای حضور در مناطق گردشگری دنیا اولین سایتی که به آن رجوع می نمایند، سایت یونسکو است. وقتی اورمان در آن سایت قرار بگیرد و معرفی گردد می تواند یک تحول عظیم از جهات مختلف در منطقه ایجاد کند. برای ثبت دنیای یک اثر در یونسکو 10 شاخصه لازم است که در صورت اثبات یک یا 2 مورد اثر می تواند ثبت دنیای گردد.

• گونه های گیاهی و جانوری منحصر به فرد

طالب نیا با اشاره به این که در منطقه اورامانات گونه های گیاهی و جانوری منحصر به فردی وجود دارد، ادامه می دهد: مناطق حفاظت شده ای در استان کرمانشاه و کردستان وجود دارد و بیشتر تمرکز ما روی مباحث میراث فرهنگی منطقه است. وی می افزاید: مهم ترین نکته در ثبت دنیای اورامانات تعامل انسان و طبیعت است که در طول تاریخ در منطقه داشتند؛ مانند نوع باغداری مردم منطقه، مدیریت آب در آبیاری ها، معماری پلکانی که برای جبران کمبود زمین، استفاده از تکنولوژی سازه های طبیعی برای ساخت و سازها از جمله ادغام سنگ و چوب. در کنار همه اینها آیین ها و مراسم سنتی و ریشه دار منطقه است.

مراسم پیر شالیار یکی از این آیین هاست که ریشه هزار ساله دارد. یا آیین هایی که در روستای زرده است و مراسم ریشه تاریخی دارد. آداب و رسوم منطقه نیز یکی از آیتم های مهم در برای ثبت دنیای منطقه است. موسیقی آوازی منطقه اورامانات که برگرفته از طبیعت آن است و بسیاری نقاط قوت دیگر فرهنگی که تعامل انسان و طبیعت را نشان می دهد. مدیر پایگاه منظر فرهنگی اورامانات می گوید: اولویت اصلی منطقه اورامان، حفظ بافت سنتی و میراث فرهنگی آن است.

زمانی که موضوع منظر را مطرح می کنیم، هم میراث ملموس و هم میراث ناملموس مدنظر است و باید زبان، لباس، هنر، صنایع دستی و تاریخ، فرهنگ و طبیعت به عنوان یک منظر در نظر گرفته می گردد و تمام این معیارها باید جمع آوری گردد که کار بسیار سخت و پیچیده ای است. طالب نیا با بیان این که گردشگران برای دیدن اصالت و غنای یک منطقه در آن حضور می یابند، می گوید: همکاری و همراهی مسئولان برای حفظ و صیانت از اورامان را لازم است. وی همچنین آموزش و جذب اعتبارات ملی و استانی را برای توسعه و حفظ اصالت فرهنگی منطقه اورامانات ضروری می داند و می گوید: نقش رسانه ها در فرهنگ سازی و اطلاع رسانی بسیار مهم است و باید در معرفی بناهای تاریخی و صنایع دستی استان منطقه اورامانات کوشش نمایند.

• توزیع ناعادلانه منافع صنعت گردشگری

مدیرکل میراث فرهنگی کرمانشاه با بیان این که غرب کشور ظرفیت گردشگری بسیار خوب و بالایی دارد، می گوید: رویدادآفرینی در منطقه اورامانات پیروز بوده و مردمان محلی نیز ضرورت موضوع را درک نموده اند. امید قادری می افزاید: توزیع منافع صنعت گردشگری در کشور عادلانه نیست. طرح گردشگری غرب در راستای همین موضوع است. وی ادامه می دهد: سهم گردشگری در اقتصاد استان 8 درصد است که رضایت بخش نیست. کرمانشاه استانی کشاورزی محور است. توسعه استان می تواند بر مبنای خدمات گردشگری باشد و توسعه پایدار مالی در این زمینه ایجاد کند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان با اشاره به دستور اخیر رئیس جمهوری برای در اولویت قرار دریافت ثبت دنیای منظر فرهنگی تاریخی اورامانات می افزاید: تعداد پرونده های متقاضی ثبت دنیای در کشور بالاست و دستور رئیس جمهوری در این میان خبری مسرت بخش بود. وی با اشاره به این که حدود 95 درصد از مطالعات ثبت دنیای منظر فرهنگی و تاریخی اورامانات انجام گرفته است، می افزاید: پروسه ثبت دنیای منظر فرهنگی- تاریخی اورامانات حدود 2 تا 3 سال زمان می برد.

• ثبت دنیای اورامانات فرصتی برای رونق مالی

مهرداد سالاری - معاون استاندار:

با توجه به تحریم ها و تنگناهای مالی کشور، توسعه صنعت گردشگری می تواند بستر بسیار خوبی برای توسعه و رونق مالی گردد. ظرفیت های مختلف گردشگری در استان نیز زمینه مناسبی را در صنعت گردشگری کرمانشاه فراهم نموده که می تواند در معیشت تاثیر مثبت بگذارد. در استان تکمیل زیرساخت های حوزه گردشگری به عنوان اولویت اصلی در حوزه عمرانی تعریف شده و قرار است بودجه 98 استان نیز بر اساس توسعه گردشگری هزینه گردد.

بنابراین ثبت دنیای اورامانات می تواند گامی موثر در زمینه جذب گردشگران داخلی و خارجی باشد که رونق بخش فعالیت مالی و در نتیجه ایجاد اشتغال در منطقه خواهد بود. برای به ثمر رسیدن ثبت دنیای اورامانات همه دستگاه ها پای کار آمده اند و موظف به ایجاد و فراهم کردن زیرساخت های لازم هستند. این طرح یک طرح کشوری است که حمایت همه جانبه را می طلبد. کما این که رئیس جمهوری طی روزهای اخیر دستور ویژه برای ثبت دنیای آن صادر کرد.

در ثبت دنیای اورامانات باید نهایت کوشش را کرد و در این راه از ظرفیت های مردمی و بخش خصوصی برای تحقق بخشیدن به ثبت دنیای اورامانات بهره مند شد. تا امروز نیز کوشش های خوبی در این زمینه شده که می تواند نوید بخش ثبت دنیای اورامانات گردد. دنیای شدن اورامانات یک فرصت ویژه برای منطقه است و بحثی بسیار وسیع جامع و کلان است.

برنامه های مدونی نیز از سوی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان برای سرعت بخشی به طرح ثبت دنیای اورامانات تا امروز اجرا شده است که بر مبنای آن وظایف دستگاه های اجرایی و تسهیلگری در زمینه ثبت دنیای را تعریف و پیگیری نموده است. در حال حاضر براساس برنامه زمان بندی شده به سمت هدف پیش خواهیم رفت. حیطه فعالیت بسیار وسیع است. برای ثبت دنیای اورامانات هم در زمینه فرهنگی و هم گردشگری برنامه ریزی های موثری اجرا شده است.